Zęby stałe zaczynają się pojawiać około 5-6 roku życia. Najczęściej najpierw pojawiają się szóstki a potem rozpoczyna się proces wypadania zębów mlecznych i zastępowania ich stałymi. Dorosły człowiek ma od 28 do 32 zębów stałych. Każdy ząb składa się z dwóch elementów: korony oraz korzenia. O tym, jak szczegółowo wygląda budowa zęba stałego przeczytasz poniżej.
Jak zbudowany jest ząb? Anatomiczna i histologiczna budowa zęba stałego.
Korona zęba to część widoczna nad dziąsłem. W dziąśle znajduje się korzeń. Połączenie pomiędzy nimi to szyjka zębowa. U pacjentów, którzy mają zdrowe zęby powinna być zasłonięta tkankami miękkimi. Odsłonięcie szyjek zębowych to jedno ze schorzeń stomatologicznych. Wynika z nieprawidłowej higieny jamy ustnej.
Korona zęba różni się wyglądem zewnętrznym oraz budową w zależności od miejsca położenia zęba. Jedynki górne są największe i mają spłaszczony brzeg korony. Im głębiej położone są zęby w szczęce, tym szersza jest ich korona. Od miejsca położenia zęba w jamie ustnej zależy też liczba występujących na nim guzków, czyli anatomicznych wypustek.
Korony zębowe różnią się od siebie także zabarwieniem. Jedynki i dwójki są zwykle nieco jaśniejsze. Wynika to z grubości szkliwa.
Zęby mają od 1 do 4 korzeni. Ich budowa anatomiczna może być różna u każdego pacjenta. Aby dokładnie sprawdzić położenie i układ korzeni w danym zębie, należy wykonać zdjęcie rentgenowskie. Podczas wypełniania korzeni przy leczeniu endodontycznym, stomatolog często korzysta z mikroskopu, by dokładnie widzieć korzeń, który opracowuje.
Pod względem histologicznym (tkankowym) ząb budują: szkliwo, zębina, miazga oraz cement korzeniowy. Szkliwo to najtwardsza tkanka w organizmie ludzkim. Mimo tego uszkadza się pod wpływem działania bakterii próchnicy, osłabia zęby i powoduje, że się psują.
Pod szkliwem znajduje się zębina, która jest od niego miększa, a budową przypomina kość. Jest unerwiona. Pod nią zlokalizowana jest tkanka miękka, czyli miazga. To ona wypełnia w środku ząb oraz jego korzenie. Kiedy stomatolog leczy ząb kanałowo, usuwa z niego miazgę, nazywaną też tkanką żywą. Dlatego zresztą o zębie po leczeniu kanałowym mówi się, że jest martwy.
Korzeń zęba pokrywa cement, czyli kostniwo. Jego główną rola jest utrzymywanie zęba w zębodole.
Jak osadzone są zęby?
Zęby osadzone są w kości wyrostka zębodołowego w żuchwie i szczęce. Połączenie między zębem, a pozostałymi tkankami nazywane jest wklinowaniem. Przy pomocy tkanek łącznych ząb przytwierdzony jest do kości na stałe.
Rodzaje zębów
Budowa zęba stałego, zarówno pod względem korony, jak i liczby korzeni, uzależniona jest od rodzaju zębów. U człowieka wyróżnia się cztery rodzaje zębów:
siekacze,
kły,
zęby przedtrzonowe,
zęby trzonowe.
Cztery górne oraz cztery dolne siekacze służą głównie do gryzienia pokarmu. Pomocne przy tym są też kły (trójki), które pomagają odgryzać cząstki pokarmu. Pozostałe zęby służą do rozdrabniania pożywienia.
Zęby nadają kształt twarzy. W przypadku znacznych braków uzębienia policzki mogą się zapadać i wyglądać nienaturalnie.